Kwa nini Haki za Watoto Haziheshimiwi?

By khadija Mbesa

Katika ripoti iliyochapishwa kabla ya maadhimisho ya miaka 9 ya nchi ya sudan mnamo Julai tarehe 9, UNICEF iligundua rekodi ya milioni 4.5 ya watoto, au theluthi mbili ya watoto nchini Sudan Kusini, wanahitaji msaada mkubwa. 

Kiwango cha vifo vya watoto ni kati ya kiwango cha juu zaidi ulimwenguni, na mtoto mmoja kati ya 10 hatarajiwi kutimiza miaka mitano ya kuzaliwa kwani utapiamlo na ufikiaji mdogo wa elimu ni miongoni mwa mambo mengine muhimu.

Utoto wao umekumbwa na vurugu, mizozo na migogoro na ukiukwaji wa haki hata baada ya Nchi yao kupata Uhuru mnano mwaka 2011.

Si hayo tu bali pia mafuriko ya mara kwa mara, ukame na hafla zingine mbaya za hali ya hewa zinazosababishwa na mabadiliko ya hali ya hewa. Mgogoro mkubwa wa uchumi umeongeza mateso.

Sababu hizi zimesababisha ukosefu mkubwa wa chakula na moja ya shida mbaya zaidi za kibinadamu ulimwenguni, hata baada ya makubaliano ya amani ya hivi karibuni, ambayo yametekelezwa kidogo, bado imeshindwa kuboresha changamoto zinazowakabili watoto na vijana. 

Haki za watoto haziheshimiwi nchini Sudan, Haki ya kwensa shule, Haki ya Ulinzi, Haki ya kula, Haki ya ulinzi na mengineyo.

Watoto nchini Sudan Kusini wanakabiliwa na mizozo mingi, ikiwa ni pamoja na kutekwa nyara, uvamizi wa ng’ombe, vita vya jamii ,makazi yao, ghasia nchini na unyanyasaji wa kijinsia. Mafuriko na vurugu hufanya mambo kuwa mabaya kwa watoto, na kuchangia kiwango kikubwa cha utapiamlo. 

watu milioni 8.3 nchini Sudan Kusini wanahitaji msaada wa kibinadamu, ambayo ni zaidi ya idadi iliyoonekana wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe kutoka mwaka wa 2013-2018.

Kiwango cha juu cha ukosefu wa chakula nchini ni jambo la kutia wasiwasi, na wakala unatarajia watoto milioni 1.4 wataugua utapiamlo mkali mwaka huu: ambayo ni idadi kubwa zaidi tangu mwaka 2013. Zaidi ya vijana 300,000 wanatarajiwa kuugua aina mbaya ya utapiamlo na wanaweza kuwa katika hatari ya kuaga dunia iwapo hawapati matibabu. 

La kusikitisha ni kwamba  Sudan Kusini pia ina idadi kubwa zaidi ya watoto ambao hawapo shuleni.

Upatikanaji mdogo wa elimu, pamoja na viwango vya juu vya kuacha masomo, inamaanisha watoto milioni 2.8 hawako shuleni, ambao wanawakilisha zaidi ya asilimia 70 ya watoto wenye umri wa kwenda shule. Kufungwa kwa shule kwa sababu ya janga la COVID-19 pia kumesukuma watoto wengine milioni mbili kutoka darasani. 

UNICEF na washirika wanafanya kazi ya kuchunguza na kutibu watoto kutokana na utapiamlo mkali, wana matumaini ya kufikia milioni 1.4 mwaka huu. Wakala pia unapeana kipaumbele masuala kama vile kuboreshwa kwa upatikanaji wa maji safi, kuboreshwa kwa usafi wa mazingira na usafi, na pia kupata huduma ya msingi ya afya na elimu. 

Ijapokuwa UNICEF inatafuta dola milioni 180 ili kusaidia watoto walio katika mazingira magumu zaidi nchini Sudan Kusini mwaka huu, rufaa hiyo ni theluthi moja tu inayofadhiliwa.

Watoto Nchini Sudan Kusini, wamekatwa na matumaini, wameishiwa na tamaa na wamechoka kuekwa nyuma kuhusiana na haki zao.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *